1500 Câu hỏi Nghành Điện | 13 – 4 Mạch điện chiếu sáng và vận hành

13 – 4 – 1
Hỏi: Sử dụng điện áp 380/220V làm điện áp chiếu sáng so với 220/127V có những ưu điểm gì?
Đáp: Trong lưới điện của thiết bị chiếu sáng, đại bộ phận áp dụng điện áp 380/220V. Nó có các ưu điểm: trên đường trục cùng dung lượng, tiết kiệm được lượng đồng sử dụng, diện tích tiết diện của dây dẫn 380/220V nhỏ hơn so với 220/127V, do tiết kiệm được đồng, chi phí đầu tư giảm khoảng 5 – 10%, chiếu sáng có thể kết hợp với biến áp và điện lực, có thể giảm số lượng biến thế.

13 – 4 – 2
Hỏi: Đường dây chiếu sáng trong xí nghiệp, tại sao thường dùng cách đi ngoài mà không dùng cách đi chìm?
Đáp: Đường dây đi nổi dễ di chuyển. Mạch điện của nó và vị trí đèn không ảnh hưởng tới kết cấu xây dựng, lại dễ kiểm tra và sửa chữa, khi cần tăng thêm đèn cũng tiện đấu nối. Đường nổi còn tiết kiệm tiền, tiết kiệm dây hơn đường chìm.

13 – 4 – 3
Hỏi: Dùng 2 cầu dao 1 dao và cầu dao 2 dao khống chế 1 bóng đèn, yêu cầu mỗi cầu dao đều có thể mở tắt bóng đèn đó, mạch điện này nên đấu nối như thế nào?
Đáp: Đấu nối như thể hiện ở hình 13 – 4 – 3. Nếu giảm 2 cầu dao 2 dao thì sẽ trở thành mạch điện 3 công tắc khống chế một bóng đèn. Nếu ở giữa tăng thêm 2 cầu dao 2 dao thì sẽ trở thành mạch điện 7 công tắc khống chế một bóng đèn. Vì thế cách đấu dây mạch điện này có thể trở thành mạch điện có số công tắc bất kỳ khống chế một bóng đèn hoặc thiết bị điện pha nào đó.

13 – 4 – 4
Hỏi: Trong đui đèn xoáy sợi dây nào phải đấu với dây pha?
Đáp: Khi lắp đuôi đèn phải đấu dây tiếp đất lên miệng xoáy đui đèn bởi vì d9iện tích miệng xoáy lớn, đặc biệt là khi lắp bóng đèn mà có điện, dễ chạm bị điện giật Cho nên về điểm này khi thi công phải đặc biệt chú ý.

13 – 4 – 5
Hỏi: Tại sao khi kiểm tra sự cố ngắn mạch đường dây chiếu sáng trong nhà có thể lắp song song một bóng đèn lên a, b của cầu chì dây vào (như hình 13 – 4 – 5), nếu bóng đèn sáng bình thường, chứng tỏ có sự cố ngắn mạch, nếu bóng đèn tắt chứng tỏ sự cố ngắn mạch đã được khắc phục?
Đáp: Khi ngắn mạch đường dây chiếu sáng trong nhà (xem hình), điểm b thông với dây O, lúc này điện áp giữa a,b là: Uab = 220V cho nên bóng đèn D sáng bình thường. Sau khi sự cố ngắn mạch được khắc phục, điểm b không nối với dây O nữa, cho nên D tắt. Vì thế có thể dùng D sáng hay không để phán đoán sự cố ngắn mạch đường dây chiếu sáng trong nhà xem đã khắc phục chưa?

13 – 4 – 6
Hỏi: Có lúc bóng đèn không sáng lấy bóng đèn ra dùng bút thử điện đo 2 chân đui đèn tại sao đều có điện?
Đáp: Nguyên nhân là đứt dây tiếp đất. Như thể hiện ở hình 13 – 4 – 6 khi dây đất bị đứt ở điểm a, dùng bút thử điện do dây lửa rõ ràng có điện còn khi đo dây đất, do giữa dây lửa với dây đất có điện dung phân bố, có thể thay thế bằng tụ điện tương đương C, vì thế sinh ra cái gọi là “điện cảm ứng” trên đoạn dây đất a, b khiến bút thử điện sáng.

13 – 4 – 7
Hỏi: Điện trở của bóng đèn 100W, 110V phổ thông, dùng công thức R = U/I = tính ra bằng 121Ω, nhưng khi dùng đồng hồ ôm đo trực tiếp chỉ được vài ôm, tại sao?
Đáp: Nhiệt độ vận hành của đèn sáng trắng phổ thông là 3400K hoặc 3100oC, lúc này điện trở tăng đáng kể theo sự tăng lên của nhiệt độ, đạt tới khoảng 13 lần nhiệt độ bình thường, đương nhiên chênh lệch rất lớn với điện trở khi dùng đồng hồ ôm điện áp thấp đo được ở nhiệt độ thấp với dòng điện rất nhỏ. Muốn đo một cách tương đối chính xác điện trở của bóng đèn điện phải tiến hành dưới dòng điện hoặc nhiệt độ định sẵn.

13 – 4 – 8
Hỏi: Đèn điện của 1 hộ sử dụng có 3 đường, khi vận hành đèn của đường thứ 2 và thứ 3 đột nhiên cùng tối lại khi sửa chữa, đem đèn của đường thứ 2 tắt từng chiếc một, các đèn khác của đường này càng tắt càng sáng còn đèn ở đường thứ 3 thì càng tối. Nguyên nhân do đâu, làm sao sửa chữa?
Đáp: Tình hình này xảy ra trong mạch điện đấu tam giác, như thể hiện ở hình 13 – 4 – 8. Lúc này do cầu chì pha C bị đứt, đèn của đường thứ 2 và thứ 3 trở thành đấu nối tiếp giữa A với B, điện áp sụt thấp, đồng thời ánh sáng đèn trở nên tối Nếu đem đèn của đường thứ 2 tắt từng chiếc một, điện trở của đường này tăng lên, điện áp cũng tăng, vì thế đèn của đường thứ 2 dần dần sáng lên còn đèn của đường thứ 3 do điện trở của đường thứ 2 tăng lên nên dòng điện giảm, vì thế càng tối lại. Phát hiện hiện tượng này chỉ cần kiểm tra cầu chì, thay dây chì bị đứt là có thể khôi phục trạng thái cũ.

13 – 4 – 9
Hỏi: Khoảng cách giữa các cột điện trong đồ thị tại sao vào khoảng 30 – 40m?
Đáp: Khoảng cách giữa các cột điện là xét trên 2 mặt, kinh tế và độ sáng của đèn đường. Khoảng cách giữa các cột quá lớn tuy tiết kiệm cột điện nhưng độ võng của dây điện rất lớn, lãng phí dây điện, đồng thời mỗi cột điện lắp 1 bóng đèn, độ sáng không đạt tiêu chuẩn. Ngược lại nếu khoảng cách quá nhỏ, tuy độ sáng rất lớn, độ võng rất nhỏ nhưng cột điện và dụng cụ đèn sử dụng rất nhiều cũng không kinh tế, vì thế nói chung gián cách giữa các cột điện đều khoảng 30 – 40m.

13 – 4 – 10
Hỏi: Khi dùng bộ tiếp xúc xoay chiều để điều khiển đèn sáng trắng, tại sao chỉ có thể sử dụng một nửa dòng điện định mức của nó?
Đáp: Bộ tiếp xúc xoay chiều chủ yếu dùng điều khiển môtơ điện xoay chiều, đầu tiếp xúc chính của nó, ngoài việc có thể thông qua dòng điện làm việc lâu dài, còn có thể chịu được dòng điện xung kích khi mỗi đấu thông. Khi khởi động trực tiếp do dòng điện khởi động gấp 6 – 7 lần dòng điện định mức nên dòng điện đấu thông của bộ tiếp xúc chế tạo theo gấp 6 – 7 lần dòng điện định mức. Điện trở trạng thái nguội của đèn sáng trắng bằng một phần mười mấy của trạng thái nhiệt, tức dòng điện khi bật thông gấp mười mấy lần dòng điện định mức. Khi dùng bộ tiếp xúc xoay chiều điều khiển đèn sáng trắng, nếu dòng điện định mức của 2 thứ bằng nhau thì dòng điện xung kích khi đấu thông sẽ vượt gần 2 lần khả năng của nó nên dễ gây sự cố. Cho nên dòng điện định mức của bộ tiếp xúc xoay chiều phải là gấp 2 lần dòng điện định mức của đèn sáng trắng do nó điều khiển.

13 – 4 – 11
Hỏi: Hệ số công suất của phụ tải chiếu sáng cao hơn hệ số công suấtdòng điện của môtơ, nhưng tại sao khi nhà máy điện thu cước điện, cước sử dụng chiếu sáng lại đắt hơn cước điện dùng cho môtơ điện?
Đáp: Có 2 nguyên nhân: (1) Môtơ điện dùng điện 3 pha cân bằng, hơn nữa sử dụng liên tục cả ngày khối lượng lớn, còn 3 pha của phụ tải chiếu sáng chưa chắc cân bằng, hơn nữa lượng điện sử dụng tương đối ít mà cũng chỉ có ban đêm mới dùng, khiến mức độ lợi dụng của thiết bị phát điện phân phối điện tương đối thấp, điều này không có lợi đối với nhà máy điện. (2) Để thúc đẩy sự phát triển công nghiệp. Bởi vì sau khi chi phí nguồn điện động lực của xí nghiệp hầm mỏ giảm thấp, có thể hạ giá thành sản phẩm của nhà máy công nghiệp.