CB chống dòng rò

Aptomat viết tắt CB là một khí cụ điện dùng để tự động cắt mạch điện, bảo vệ quá tải ngắn mạch, sụt áp, … đôi khi trong kỹ thuật cũng sử dụng aptomat để đóng cắt không thường xuyên các mạch làm việc ở chế độ bình thường. Vậy khi tiến hành lắp đặt thiết bị điện này bạn cần chú ý những gì để đạt hiệu quả sử dụng cao nhất.

Aptomat chống rò, chống giật những lưu ý khi tiến hành lắp đặt

Hiện nay , aptomat chống rò có nhiều loại nhưng chủ yếu là 3 nhóm chính : RCCB, RCBO và ELCB . Tuy cấu tạo có khác nhau nhưng công dụng chính của thiết bị đóng cắt đều là tự ngắt điện khi phát hiện có dòng rò , ta có thể gọi chung chúng là ELCB.

Chức năng của cầu dao chống rò điện

Không chỉ có tác dụng bảo vệ hệ thống điện,an toàn của con người, ngăn không bị tai nạn nặng do điện giật, ELCB còn có tác dụng đề phòng hỏa hoạn xảy ra đối với mạng lưới điện. Bạn có thể sống trong một ngôi nhà được đổ bê tông và nghĩ rằng chúng không bao giờ bị cháy – nhưng thực tế không phải như vậy. Khi chập điện thì tại vị trí chập nhau sẽ sinh ra nhiệt đủ để phát cháy đối với chính dây dẫn với vỏ cách nhiệt bằng nhựa, và chủ yếu là nhiệt đó sẽ tạo ra bén lửa đối với các vật xung quanh. Dòng điện có thể tăng cao đến mức làm các aptomat (hoặc cầu chì bảo vệ) ngắt điện.

Trong các trường hợp sự cố đối với các thiết bị điện gây phát nhiệt, nhiều khả năng là chúng làm cháy dây dẫn được bọc cách điện, do đó sẽ xuất hiện dòng điện rò ra vỏ thiết bị, và có thể chúng được truyền xuống đất. Không chỉ thế, trong các trường hợp khác thì dòng điện có nhiều khả năng rò xuống đất và làm mất cân bằng giữa dòng điện đi và dòng điện về trong một mạng điện gia đình. Lắp đặt Aptomat chống rò, chống giật lúc này là rất cần thiết để bảo vệ hệ thống điện.

Cách lắp aptomat chống giật nhanh chóng – chính xác

Aptomat chống giật được lắp đặt để đảm bảo an toàn cho hệ thống thiết bị điện và đảm bảo khắc phục được các sự cố rò dòng điện gây ra. Đặc biệt, việc lắp đặt aptomat sao cho chính xác nhất để đảm bảo và khắc phục được các sự cố đó là điều mà rất nhiều người quan tâm.

Trước khi lắp đặt aptomat chống giật thì bạn nên khảo sát vị trí lắp đặt aptomat để lắp thiết bị chống giật vào vị trí cần thiết vào những nơi cần sự an toàn cho các thiết bị điện. Nên lắp aptomat chống giật ở các vị trí như: cầu dao tổng, nhà bếp, nhà tắm…để bảo vệ được an toàn cho hệ thống thiết bị điện và người sử dụng các thiết bị điện.

Aptomat chống giật có 2 cực để đấu đó là pha lửa (L) và pha trung tính – nguội (N). Bạn tiến hành kéo dây đầu vào 2 cực trên của aptomat, 2 cực dưới ban đầu được dùng để nối với các phụ tải (các thiết bị điện như bình nóng lạnh..). Đối với phần dây tiếp địa thì bạn nên nối vào vỏ của phụ tải điện để rồi nối xuống đất để đề phòng các trường hợp dòng điện bị rò dòng. Khi không có dây tiếp địa nối đất từ vỏ xuống đất cũng không sao vì aptomat vẫn hoạt động bình thường. Ví dụ: đối với loại aptomat chống giật khi có dòng rò bảo vệ là 30mA, khi dòng rõ bảo vệ nhỏ hơn 30mA thì aptomat chống giật sẽ không nhảy. Vì thế, trong một số các trường hợp nếu như bạn bị giật nhưng không thấy aptomat bảo vệ bị nhảy thì cần kiểm tra lại thiết bị đóng cắt vừa lắp đặt.

Lưu ý khi lắp đặt và sử dụng Aptomat chống giật, chống rò

–   Với những nơi ẩm ướt như nhà tắm, máy nước nóng,máy giặt, máy bơm chìm … nên lắp đặt cầu dao loại có độ nhạy cao.

–   Thiết bị chống rò – chống giật này khiến người sử dụng không ít lần cảm thấy khó chịu: Vào những hôm trời nồm, không khí có độ ẩm cao, có hiện tượng đọng nước ở các thiết bị, dòng điện theo đó rò ra ngoài, và rơle sẽ tự động ngắt hoàn toàn nguồn điện. Chỉ khi không khí khô trở lại thì nguồn điện mới được khôi phục, nếu không chúng ta phải tháo rơle ra!

–   Phải thường xuyên súc rửa, bảo dưỡng bình theo khuyến cáo của nhà sản xuất để các bộ phận của bình không bị sớm lão hóa, hỏng, vỡ và gây rò điện.

–   Chọn mua thiết bị có thương hiệu nổi tiếng , xuất xứ rõ ràng như : MITSUBISHI , SCHNEIDER , DOBO ELECTRIC, PANASONIC.

–   Mua hàng chính hãng tại các cửa hàng đại lý nhà phân phối có uy tín để có được sản phẩm điện chính hãng.

Việc rò điện rất nguy hiểm đối với người và các thiết bị khác trong hệ thống vì vậy bạn nên cân nhắc khảo sát kỹ lưỡng để tiến hành lắp đặt Aptomat chống rò, chống giật sao cho phù hợp và hiệu quả. Nếu có nhu cầu tư vấn vui lòng liên hệ với chúng tôi để được nhân viên giải đáp mọi thắc mắc miễn phí.

Các thiết bị và đường dây dẫn điện khi bị rò rỉ thì sẽ dẫn đến tình trạng tổn thất điện năng vô ích, gây hư hỏng thiết bị và nguy hiểm đến tính mạng con người.

Để hạn chế những nhược điểm trên, người ta đã sản xuất ra cầu dao ngắt điện tự động (CB). Khi có một dòng điện rò rỉ thì mạch điện chạy qua cầu dao (CB) không còn được cân bằng. Bộ so sánh sẽ phát hiện ra và cấp điện cho cuộn dây điện từ, tạo ra lực từ để kéo một miếng kim loại có gắn thanh liên động đến chốt gài cần gạt đóng mở điện, CB sẽ ngắt điện ra khỏi phụ tải.

Mạch điện tử bên trong CB chống điện giật thường là 1 hoặc 2 IC khuyếch đại thuật toán (operational amplifier) và vài linh kiện ngoại vi, tạo thành một mạch bảo vệ. Nếu trong hộ gia đình chưa có lắp một CB bảo vệ thông thường thì bạn nên mua CB chống giật có kèm chức năng chống quá dòng, ngắn mạch. Ngược lại đã có gắn thì chúng ta chỉ cần mua thêm loại chống giật không có chức năng bảo vệ quá dòng, giá tiền sẽ rẻ hơn được từ 100.000 đồng trở lên.>> Xem giá các loại CB Chống giật

Trong quá trình sử dụng, chúng ta nên kiểm tra chức năng bảo vệ ít nhất mỗi tháng một lần bằng cách ấn nút TEST có trên thân CB. Cần phải làm như vậy vì có khi mạch điện tử bên trong bị hư, chúng ta phải thay cái khác hoặc sửa chữa lại. Có không ít trường hợp do sử dụng ở vùng có độ ẩm cao, thanh liên động để mở chốt gài bị rỉ sét, không dịch chuyển để ngắt điện được mặc dù mạch điện tử còn tốt.

 

RCBO, CB CHỐNG GIẬT

Vị trí nút test trên CB chống giật RCBO của các hãng Fuji Electric, Mitsubishi Electric, Shihlin

Không nên chủ quan đã có lắp CB chống điện giật trong gia đình mà sử dụng một cách cẩu thả những thiết bị điện. Thực ra cầu dao (CB) chỉ ngắt điện hoàn toàn khi ta chạm vào dây nóng (hot line) và phần còn lại của cơ thể đang tiếp đất. Nhiều người mặc dù đã đứng trên ghế gỗ, không tiếp xúc với đất nhưng vẫn bị điện giật do lúc thao tác sửa chữa, vô tình chạm vào 2 dây nóng và nguội của bảng điện, song CB chống giật vẫn không ngắt điện.

Khi thiết bị hoặc đường dây có sự cố rò rỉ thì CB sẽ ngắt. Lúc đó chúng ta không nên nóng vội mà chuyển contact chọn dòng rò về vị trí OFF (với loại điều chỉnh được nhiều cấp dòng rò). Cần xem xét kỹ phần nào bị rò điện và phải đặt việc sửa chữa lại chỗ đó lên ưu tiên hàng đầu, không nên vô hiệu hóa chức năng chống điện giật của CB trong một thời gian quá lâu.

Nguồn Báo NLĐ.


Có Thể Bạn Quan Tâm:

Xem Thêm các tài liệu khác tại :https://dienhathe.info

1. Phân loại Cầu dao – CB chống giật (RCBO):

Cầu dao, CB chống giật (RCBO) hoạt động như 1 thiết bị thiết bị chống dòng rò, bảo vệ quá tải và ngắn mạch. Có thể chia làm 2 loại chính:

– Loại bảo vệ quá dòng, quá tải bằng cơ cấu thanh lưỡng kim. Loại chống điện giật, bảo vệ quá dòng và ngắn mạch có rơle.

– Loại bảo vệ quá dòng ngoài cơ cấu thanh lưỡng kim để bảo vệ quá dòng như Aptomat còn có rơle điện từ. Khi có ngắn mạch thì rơle điện từ sẽ hoạt động tức thời để cắt dòng điện. Các loại CB chống giật

được sản xuất từ các nước tiên tiến châu Âu và Mỹ, Nhật hoạt động hữu hiệu hơn và giá cả cũng thường đắt hơn.

2. Lưu ý khi chọn Cầu dao – CB chống giật (RCBO):

Khi mua cần lưu ý: Dòng điện định mức ghi trên CB phải phù hợp với dòng điện đang sử dụng. Có thể chọn dòng điện định mức trên CB khoảng 120% đến 150% (ví dụ sử dụng thiết bị khoảng 12A thì có thể dùng loại CB 15 A). Hiện nay người tiêu dùng đã quen với việc sử dụng CB chống giật để đảm bảo an toàn cho gia đình và ngăn ngừa sự cố điện xảy ra.

 

RCBO, CB CHÓNG GIẬT

Các loại CB chống giật của các hãng Fuji Electric, Mitsubishi Electric, Shihlin Electric

3. Việc lắp đặt đòi hỏi phải tuân thủ vài nguyên tắc sau:

– Trước khi lắp Cầu dao, CB chống giật (RCBO). Cần thống kê toàn bộ công suất tiêu thụ. Để biết được cường độ dòng điện tối đa là bao nhiêu.

– Khi tính toán phải chú ý đến cả trường hợp phụ tải tăng dòng ở trạng thái khởi động. Ví dụ như ở máy nước nóng, mô tơ bơm nước.

– Chọn loại CB phù hợp, tức là số ampe không quá cao so với kết quả đã tính toán.

– CB phải được bắt vít chắc chắn vào bảng điện và có nắp đậy.

– Đầu line in ở phía trên, đầu load ở phía dưới.

– Khi đấu dây thì nguồn AC được gắn vào các cọc line in, đầu ra cho phụ tải gắn vào các cọc load Không nên gắn ngược lại vì dễ tạo ra nguy hiểm khi sửa chữa.

– Dây nóng phải đấu vào cọc L, dây nguội vào cọc N.

4. Lợi ích từ CB chống giật (RCBO):

Xét về thực tế thì CB loại thông thường sẽ tự động cắt điện chỉ khi nào bị đoản mạnh hoặc quá tải. Trường hợp thiết bị điện bị rò rỉ thì CB không tự ngắt điện được vì không ở trong tình trạng mạch kín.

Nếu có khả năng tài chính thì bạn hãy gắn CB có kèm theo chức năng chống điện giật, để đảm bảo an toàn điện cho chính bạn và gia đình.

Khi cần lắp CB loại 4 cực thì không được cấp dây nóng thứ hai vào cọc N để phân bổ cho một nhánh phụ tải nào khác.

Đây là trường hợp người sử dụng muốn tiết kiệm chi phí nên đã đấu trực tiếp dây nguội. Còn dây nóng thì cho chạy qua CB.

5. Kết Luận:

Thực ra thì ban đầu cũng có vài loại CB được nhà sản xuất lắp lưỡng kim nhiệt ở cả 2 nhánh L và N. Để hạ giá, hầu hết chỉ gặp loại có lưỡng kim nhiệt bảo vệ nằm ở nhánh L. Còn nhánh N thì chỉ có thanh đồng di động để tiếp xúc với cọc cố định khi CB bật.

Nếu sơ ý lắp dây nóng thứ hai vào cọc N thì vô cùng tai hại. Khi xảy ra sự cố chập điện ở nhánh N thì rất dễ gây nên tình trạng hỏa hoạn do cháy dây dẫn điện. Bởi lúc đó CB đã hoàn toàn mất tác dụng bảo vệ.


Có Thể Bạn Quan Tâm:

Xem Thêm các tài liệu khác tại :https://dienhathe.info

Trong trường hợp thiết bị điện trong tủ điện điều khiển bị hư hỏng rò điện, chạm mát, CB và cầu chì trong tủ điện không thể tác động ngắt nguồn điện với thiết bị. Việc tiếp xúc với tủ điện lúc này sẽ gây tai nạn nguy hiểm cho người sử dụng. Sử dụng thiết bị chống dòng điện rò sẽ là giải pháp để tránh được tai nạn, thiết bị này sẽ ngắt nguồn điện ngay khi dòng điện rò xuất hiện.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của CB chống dòng rò trong tủ điện

1. Cấu tạo

CB chống dòng rò trong tủ điện hoạt động trên nguyên lý bảo vệ so lệch, được thực hiện trên cơ sở cân bằng giữa tổng dòng điện vào tủ điện và tổng dòng điện đi ra thiết bị tiêu thụ điện.

Khi thiết bị tiêu thụ điện bị rò điện, một phần của dòng điện được rẽ nhánh xuống đất, đó là dòng điện rò. Khi có dòng điện về theo đường dây trung tính rất nhỏ và rơle so lệch sẽ dò tìm sự mất cân bằng này và điều khiển cắt mạch điện nhờ thiết bị bảo vệ so lệch.

Thiết bị bảo vệ so lệch gồm hai phần tử chính:

  • Mạch điện từ ở dạng hình xuyến mà trên đó được quấn các cuộn dây của phần công suất (dây có tiết diện lớn), chịu dòng cung cấp cho thiết bị tiêu thụ điện trong tủ điện.
  • Rơle mở mạch cung cấp được điều khiển bởi cuộn dây đo lường (dây có tiết diện bé) cũng được đặt trên hình xuyến này, nó tác động ngắt các cực.

a) Đối với hệ thống điện một pha

Chú thích:

  • I1: Ddòng điện đi vào thiết bị tiêu thụ điện.
  • I2: Dòng điện đi từ thiết bị tiêu thụ điện ra.
  • Isc: Dòng điện sự cố.
  • In: Dòng điện đi qua cơ thể người.
  • 1 :  thiết bị đo lường sự cân bằng.
  • 2 : cơ cấu nhả
  • 3 : lỗi từ hình vành xuyến.

Trường hợp thiết bị điện không có sự cố : I1  =  I2

Trường hợp thiết bị điện có sự cố : I1  –  I2=ISC

I1  –  I2 : Do xuất hiện mất sự cân bằng trong hình xuyến từ dẫn đến cảm ứng một dòng điện trong cuộn dây dò tìm, đưa đến tác động rơle và kết quả làm mở mạch điện.

b) Đối với hệ thống điện ba pha

Chú thích:

CB chống dòng ròTrường hợp thiết bị điện không có sự cố I1= I 2= I3= I4=0. Từ thông tổng trong mạch từ hình xuyến bằng 0, do đó sẽ không có dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dò tìm.

Trường hợp thiết bị điện có sự cố I1-I2 -I3- I4=0. Từ thông tổng trong mạch từ hình xuyến không bằng 0, do đó có dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dò tìm sẽ tác động mở các điện cực.

Như vậy với các tải ra từ tủ điện để an toàn cho người sử dụng ta nên bố trí thêm thiết bị chống dòng rò trước tải sử dụng.


Có Thể Bạn Quan Tâm:

Xem Thêm các tài liệu khác tại :https://dienhathe.info